Besteci Kimdir?
Besteci kimdir? Besteci herhangi bir müzik eserini yaratan kişidir. Müzik eserlerini yaratırken notasyonu kullanır. Eğer eserin sözlü kısımları varsa ilgili kısımlar söz yazarları tarafından oluşturulur. Bir eserini bestecisi ve güftekarı aynı kişi olabilir.
Beste yapmak için müzik eğitimi gerekli midir? Müzik eğitimi almamış bestecilere rastlayabilirsiniz ancak bu genele oranla az bir kesimi kapsar eğitimini almadan beste yapabilen insanların 2 özelliği göze çarpar, birincisi çok iyi bir işitme yeteneğine sahiptirler 2.si ise geniş bir ezgi hafızalarına sahiptirler ancak bu özellikler tek başlarına bir eser ortaya çıkarmaya yetmez eseri notaya alacak bir notiste ve kendilerine yol gösterecek, bilgisinden faydalanacak iyi bir aranjör(düzenlemeciye) ihtiyaçları vardır. Ezgi hafızası farklı türlerdeki birçok müziği dinleyerek geliştirilebilir bir özelliktir tabi iyi bir müzik kulağına sahipseniz. Bu özellik kitap okumaya benzer nasıl ki çok fazla kitap okuduğunuzda kelime dağarcığınız gelişiyorsa çok müzik dinlediğinizde de ezgi hafızanız gelişir.
Besteci bestesini yaratırken bir fikir etrafında cümleler yaratır. Evet yanlış duymadınız müzikte aynı edebiyat gibi harfler, kelimeler,ve cümlelerden oluşur hepsi birleştiğinde dinleyicisine aktarmak istediği konu ortaya çıkar. Harflerin yerini notalar,hecelerin yerini motifler,motiflerin yerini müzikal cümleler ,paragrafların yerini bölümler oluşturur. Hepsi birleştiğinde eser ortaya çıkar ve her güzel eserde soru _cevap ilişkisi ve giriş gelişme sonuç bölümleri olur.
Bütün bunlar iyi bir eseri oluşturmanın olmazsa olmazıdır. Ama yeterli mi? Hayır bir de dinleyiciye anlatılmak istenen yapıların doğru ulaşması için dinamiklere ihtiyaç vardır. Bu kısmı da iyi bir konuşmacıya benzetebiliriz. Bir konuşmacıyı dinlerken ,aynı tonda ve vurguları olmayan ,hiç nefes almadan bir çırpıda okuyan birini dinlerseniz muhtemelen ilk 30 saniyeden sonra sıkılır ve ne dediğini anlamazsınız müzikte de bu durum aynıdır. Eserinizi icra ederken cümlede anlatılmak istenene göre yükselip alçalmazsanız vurgulara dikkat etmezseniz ,akıcılığı sağlayamazsanız bazen yavaşlayıp bazen hızlanamazsanız ve bölümlerin duygusunu hissettirmez iseniz o zaman eserinizi kimse anlayamayabilir.
Bütün bunlar ele alındığında iyi bir bestecinin bu işin eğitimini alması gerekliliği de ortaya çıkıyor tabi Bir beste dinleyiciye ulaşana kadar hangi aşamalardan geçer?
Biz buna daha popüler olduğu için sözlü eserlerden örnek vererek açıklayalım.
Önce bir konu bulup bununla ilgili bir söz yazarak başlanır. Genel bir soru vardır söze mi beste yapmak daha kolaydır ,müziğin üstüne söz yazmak mı? Bunun cevabı besteciye göre değişir ama ben sözün üstüne beste yapmayı prozodi (söz müzik uyuşumu) açısından daha doğru buluyorum.
Söz yazıldıktan sonra hece yapısına göre ritmik yapısı çıkarılır kısa hecelere süre olarak daha kısa uzun söylenen hecelere ise uzun çalınan notalar verilerek eserin ritim yapısı çıkarılır.
Ritim yapısı oluşturulduktan sonra hangi tarzda besteleyeceğinize karar vermeniz ve zihninizde bu durumu canlandırmanız önemlidir. Sonrasında eserin tonu ve armoni yapısı belirlenerek motifler ve motiflerim birleşmesi ile cümleler oluşturulur. Bu kısımdaki cümle yapısı ne kadar güzel ve anlaşılır
olursa dinleyici de o kadar eserinizden zevk alır .Oluşturulan melodilerin altına sözleri yazılarak ,gerekli dinamik öğeleri konur örneğin hafif söylenecek yerler güçlü söylenecek yerler kesik ve ya bağlı çalınacak yerler yavaşlayıp hızlanacak yerler gibi...
Eserin notasyon işlemi bittikten sonra aranje kısmına geçilir ve burada eşlik edecek tüm enstrümanlara partisyonlar yazılarak kayıt edilir. Aranje kısmı da çok farklı bölümlerden oluşmaktadır ancak burada kısaca bahsetmiş olacağız ,sonrasında eser oluşturduğumuz alt yapının üstüne okunarak mix dediğimiz bütün enstrüman ve okuma kayıtlarının dengesinin oluşturulduğu bölüme geçilir. Eser son olarak dinleyiciye ulaşmadan son halini alması içim master dediğimiz uygulama ile dinleyiciye ulaştırılır. Tabi son bahsettiğimiz bu iki aşama mix ve mastering kendi içinde uzmanlığı olan son derece önemli bölümlerdir.
Sizlere bu yazımızda bir bestenin size ulaşıncaya kadar geç irdiği sürece kısaca değindik bir başka yazımızda görüşmek üzere.....
Comments